Με τη λέξη σόι, που προέρχεται από την τουρκική λέξη soy, εννοούμε το σύνολο των ανθρώπων, που έχουν συγγενικούς δεσμούς αίματος ή αγχιστείας, ή που έχουν κοινή καταγωγή ή σε κάθε περίπτωση την ευρύτερη οικογένεια. Η λέξη αυτή έχει αποκτήσει βαρύνουσα σημασία, όχι μόνο από πλευράς κοινωνιολογικής ανάλυσης της Ελληνικής κοινωνίας, αλλά και από πλευράς ανάλυσης της διάρθρωσης του οικοδομήματος της πολιτικής εξουσίας, σήμερα πλέον κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, σε τοπικό επίπεδο.
Το σόι, αποδίδοντας το κατά τις προαναφερόμενες έννοιες, συνιστούσε, στην πρώιμη φάση της λειτουργίας της Ελληνικής αστικής δημοκρατίας, σημαντικό σημείο αναφοράς για την εκλογική επιρροή πολιτικών προσώπων και κομμάτων. Με δεδομένο ότι τα σόγια εμφάνιζαν ενιαία εκλογική συμπεριφορά, που καθοριζόταν από την στάση των οικογενειαρχών (pater familias), ο πολιτικός τους, και όχι μόνον, έλεγχος, έπαιζε αν όχι μονοσήμαντα σπουδαίο, καθοριστικό ρόλο στην εκλογή προσώπων και κομμάτων και κυρίως στην διατήρηση και αναπαραγωγή ενός «φεουδαρχικού» πολιτικού συστήματος.
Σήμερα πλέον με τον περιορισμό του κοινωνικού ρόλου της ευρύτερης οικογένειας, την σταδιακή επικράτηση της λεγόμενης πυρηνικής οικογένειας (σύζυγοι και παιδιά), αλλά και την επέκταση της ατομοκεντρικής λειτουργίας, έχει αντίστοιχα περιοριστεί δραστικά ο προαναφερόμενος ρόλος των σογιών.
Παρά ταύτα και ενώ ο ρόλος των σογιών έχει δραστικά περιορισθεί ως προς τη λειτουργία του κεντρικού πολιτικού συστήματος, οι συγγενικοί δεσμοί και οι ευρύτερες οικογένειες εξακολουθούν να παίζουν το δικό τους ρόλο στη λειτουργία του τοπικού πολιτικού συστήματος.
Κάθε πολιτικό πρόσωπο, που εμφορείται από διακαείς εξουσιαστικούς πόθους και για το λόγο αυτό επιδιώκει την εκλογική του ανάδειξη στις αιρετές θέσεις της τοπικής διοίκησης, θεωρεί ότι η πολιτική χειραγώγηση των σογιών αποτελεί το πλέον πρόσφορο πολιτικό εργαλείο για την επίτευξη των σκοπών του. Έτσι αν θέτει υποψηφιότητά για δήμαρχος επιλέγει υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, που ανήκουν σε ευρύτερες οικογένειες με πολυάριθμα μέλη, ενώ αν θέτει υποψηφιότητά για δημοτικός σύμβουλος επικεντρώνει την προεκλογική δραστηριότητα στην προσέγγιση και προσέλκυση των οικογενειών αυτών. Με δεδομένο ότι τα πρόσωπα αυτά αφενός έχουν ως σημείο της προεκλογικής, και πολλές φορές και της της πολιτικής τους, αναφοράς τα σόγια και αφετέρου προσφέρουν ατομικές λύσεις κάθε είδους προβλημάτων, η συμπεριφορά τους αντανακλά μία από τις βασικές όψεις της λειτουργίας του βλαχοδημαρχιακού τοπικού πολιτικού συστήματος.
Το σόι ως εργαλείο εκλογικής ανάδειξης μπορεί να συνεισφέρει αποτελεσματικά στην εκπλήρωση των σκοπών των υποψηφίου, όμως παρουσιάζει και αρνητικά ή ανεπιθύμητα αποτελέσματα. Έτσι τυχόν μη εκπλήρωση υποσχέσεων, που δόθηκαν προς τα σόγια ή μη ικανοποίηση απαιτήσεων τους, μπορεί να επιφέρει απώλεια όχι μόνο της επιθυμητής εκλογικής στήριξης αλλά και της πολυπόθητης τοπικής εξουσίας. Επίσης πολλές φορές τα σόγια ανακαλύπτοντας το πολύτιμο, για το τοπικό πολιτικό σύστημα, ρόλο τους και εκφράζοντας διάφορα συμφέροντα, που σπάνια έχουν σχέση με το αποκαλούμενο κοινό όφελος, εμφανίζουν τάσεις αυτονομίας και επιβάλλουν όχι μόνο τοπικές πολιτικές , αλλά και πρόσωπα, τα οποία καλούνται να τις εφαρμόσουν.
Στο νεοσύστατο Δήμο Μάνδρας Ειδυλλίας, όπως και σε πολλούς άλλους δήμους της επικράτειας, τα σόγια διατηρούν τον προαναφερόμενο πολιτικό τους ρόλο, επηρεάζοντας καθοριστικά πολλές φορές όχι μόνον συμπεριφορές υποψηφίων, αλλά και εκβάσεις αποτελεσμάτων, ενώ περαιτέρω προκαλούν με την ανάδειξη των επιθυμητών τους προσώπων, που διαθέτουν ελάχιστες διαχειριστικές δυνατότητες και διοικητικές δυσλειτουργίες.
Για του λόγου το αληθές ας αναφέρουμε δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα:
Υποψήφιος δήμαρχος, που προέρχεται από τον χώρο της ανανεωτικής αριστεράς (αυτής, που με λαμπρότητα φόρεσε πρόσφατα τη μνημονιακή γραβάτα), με επιτυχημένη επαγγελματική καριέρα, διεκδικεί με αξιώσεις την αιρετή θέση. Παρά το ότι δείχνει ότι η προβολή του στο πολιτικό προσκήνιο βασίζεται στον προγραμματικό λόγο και στις θέσεις του κόμματος, που εκπροσωπεί, υποπίπτει στον πειρασμό να χρησιμοποιήσει την πολιτική επιρροή των σογιών ως βασικό εργαλείο εκλογικής του ανάδειξης. Για το λόγο αυτό προσεγγίζει ευρύτερες οικογένειες με ενιαία και αδιάσπαστη εκλογική συμπεριφορά, με σκοπό την πολιτική τους προσέλκυση. Η προσέλκυση επιτυγχάνεται, όμως τα σόγια στην προκειμένη περίπτωση δεν περιορίζονται στον παθητικό ρόλο της ομάδας των ψηφοφόρων. Στο πλαίσιο της σχετικής τους αυτονομίας, όχι μόνο επιβάλλουν στον επίδοξο υποψήφιο τα επιθυμητά για αυτά πρόσωπα ως υποψηφίους δημοτικούς συμβούλους, αλλά απαιτούν και αποκλεισμούς μη αποδεκτών για τις απόψεις και τις αντιλήψεις τους προσώπων. Τις απαιτήσεις αυτές αποδέχεται στο σύνολό τους ο συγκεκριμένος υποψήφιος, πλην όμως η εν λόγω αποδοχή αποβαίνει μοιραία γι αυτόν. Η παράταξή του διασπάται και στη συνέχεια, παρά τις αισιόδοξες γι αυτόν προβλέψεις, αποτυγχάνει παταγωδώς εκλογικά.
Καθόλα συμπαθές πρόσωπο, που ανήκει σε ευάριθμη ευρύτερη οικογένεια, πλην όμως παντελώς άσχετος τόσο με τα θέματα της τοπικής διοίκησης, όσο και με τα πραγματικά προβλήματα του τόπου του, επιλέγεται ως υποψήφιος για το συμβούλιο Δημοτικής Κοινότητας. Το εν λόγω πρόσωπο εκλέγεται και στη συνέχεια, λόγω μεταβολής των πολιτικών συσχετισμών, δηλαδή για να το πούμε πιο απλά λόγω πολιτικής «καραμπόλας», αναδεικνύεται σε Πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας. Το αποτέλεσμα είναι μοιραίο και για την Δημοτική Κοινότητα και για τον ίδιο. Έχοντας περιορισμένες διοικητικές ικανότητες, αδυνατεί πλήρως να διαχειριστεί ακόμη και τις πλέον απλές τοπικές υποθέσεις, εισπράττοντας, για το λόγο αυτόν, οξύτατες προσωπικές, και πολλές φορές άδικες, κριτικές από του συμπολίτες του.
Σήμερα και ενώ βαίνουμε προς τις επόμενες δημοτικές εκλογές η κατάσταση ως προς τον ρόλο, που έχουν κάποιοι αναθέσει στα σόγια, ή ως προς τον ρόλο, που τα ίδια τα σόγια επιθυμούν να επιτελέσουν δεν έχει αλλάξει. Προαλειφόμενοι φιλόδοξοι υποψήφιοι επικεντρώνουν τον πολιτικό τους αγώνα στην προσέγγιση και στην προσέλκυση των σογιών, χωρίς παράλληλα να προβάλλουν το παραμικρό στοιχείο ενός προγραμματικού λόγου, που αν δεν συμβάλλει στην επίτευξη οραματικών στόχων, που έχουμε για τον τόπο μας, τουλάχιστον θα συνεισφέρει στη βελτίωση της καθημερινής μας ζωής. Σε εμάς πλέον εναπόκειται αν θα δώσουμε τέλος ή όχι στην διαιώνιση ενός οπισθοδρομικού τοπικού πολιτικού συστήματος, που αγνοεί προκλητικά τα προβλήματα των λαϊκών οικογενειών και τη θέληση μας για ένα καλύτερο μέλλον.
Κριεκούκι 23η Ιουνίου 2018
Παναγιώτης Απ. Κουτσουλέλος
Δημότης Μάνδρας Ειδυλλίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου